AI-ondersteuning voor Doven: Een zegen of een vloek?

09.02.2025 12:07 Uhr – 11 Minuten Lesezeit
Von Stefan Dreher

Beste lezers,

Vandaag wil ik, als doof persoon, een boeiend onderwerp belichten: Kunstmatige Intelligentie (KI) en het potentieel ervan om het leven van dove mensen te ondersteunen. Hoe kan KI zinvol worden ingezet in het dagelijks leven? Ik presenteer drie concrete toepassingsvoorbeelden.

Vertaling uit Gebarentaal: De Brug naar Geschreven Taal

Veel dove mensen ervaren geschreven Duits als een uitdaging, aangezien Duitse Gebarentaal (DGS) hun moedertaal is.

De auditieve component van geschreven taal, die intonatie en emoties overbrengt, is niet toegankelijk voor dove mensen. Hier kan KI een brug slaan.

De kern is de fonetische transcriptie van gebarentaal – een één-op-één overdracht van gebaren naar tekstvorm. Gezichtsuitdrukkingen en emoties, die essentieel zijn in DGS, moeten expliciet worden beschreven, aangezien KI deze (nog) niet zelfstandig kan interpreteren.

We voorzien de KI van deze informatie, waarna deze een vertaling maakt naar standaard Duits of – voor journalistieke doeleinden – naar een dienovereenkomstig verfijnder Duits.

Voorbeeldprompt voor een voorbeeldvertaling van DGS-gebarentaal naar journalistiek Duits:

Vertaal van DGS-gebarentaal naar journalistiek Duits:(Gezichtsuitdrukking: verdrietig) Officiële website van Dragon Ball-serie heeft aangekondigd dat deze anime Dragon Ball Daima snel zal eindigen. Op 28 februari komt de finale en dan is het voorbij. Ik vind het jammer dat zo'n geweldige serie van Akira Toriyama zo eindigt. Helaas is maker Akira Toriyama zo vroeg overleden, dus de serie zal niet doorgaan. 17e aflevering werd afgelopen vrijdag uitgebracht. Maar als zo elke week uitgebracht, dan ja, is aflevering nummer 20 het einde.

De uitvoer resulteert dan in het volgende:

De officiële website van de Dragon Ball-serie heeft aangekondigd dat de anime Dragon Ball Daima binnenkort zal eindigen. De finale wordt uitgezonden op 28 februari, waarmee de serie wordt afgesloten. Ik persoonlijk vind het jammer dat deze geweldige serie van Akira Toriyama eindigt. Helaas is de maker, Akira Toriyama, vroegtijdig overleden, waardoor de serie niet kan worden voortgezet. De 17e aflevering werd afgelopen vrijdag uitgebracht. Als het wekelijkse releaseritme wordt aangehouden, zal de serie eindigen met aflevering 20.

Spannend, nietwaar? In plaats van journalistiek Duits kun je ook standaard Duits gebruiken:

Vertaal van DGS-gebarentaal naar standaard Duits: Informele aanspreekvorm:

Het resultaat is dan een persoonlijkere tekst (verschillen in Duitse nuances):

De officiële website van de Dragon Ball-serie heeft aangekondigd dat de anime Dragon Ball Daima snel zal eindigen. De finale wordt uitgezonden op 28 februari en dan is het voorbij. Ik vind het jammer dat zo'n geweldige serie van Akira Toriyama zo eindigt. Helaas is de maker Akira Toriyama zo vroeg overleden, waardoor de serie niet zal worden voortgezet. De 17e aflevering werd afgelopen vrijdag uitgebracht. Als er elke week een nieuwe aflevering blijft verschijnen, dan is aflevering nummer 20 het einde.

KI als Tekstoptimalisator: Meer dan alleen Grammatica

KI kan teksten niet alleen vertalen, maar ook verbeteren. Het controleert op grammatica- en zinsbouw fouten en optimaliseert de leesbaarheid van de tekst.

Voorbeeld (met enkele fouten):

Verbeter de tekst zodat deze vloeiender en grammaticaal correcter is:Een voordeel van het Windows-alternatief uit het Verre Oosten is de moderne uitstraling die bij DDE hoort. Net zoals Microsoft voor het eerst doet met Windows 11, zijn de iconen in de taakbalk hier gecentreerd. Voorheen was het Deepin-systeem gebaseerd op Ubuntu, vandaag de dag is het volledig onafhankelijk gebaseerd op Debian-APT. DDE (Deepin Desktop Environment) is Deepins eigen windowmanager. DDE is gebaseerd op QT, net als KDE voor Linux.

Uitvoer:

Het Windows-alternatief uit het Verre Oosten, Deepin, maakt indruk met een moderne uitstraling, met name gekenmerkt door de Deepin Desktop Environment (DDE). De pictogrammen op de taakbalk zijn gecentreerd, vergelijkbaar met Windows 11. Deepin is nu een volledig onafhankelijk systeem gebaseerd op Debian-APT, nadat het voorheen op Ubuntu was gebaseerd. DDE, de eigen windowmanager, gebruikt Qt als basis, net als KDE voor Linux.

Schrijversblokkade Overwinnen: KI als Ideeëngenerator

Iedereen kent het gevoel: je hebt een idee, maar het begin ontbreekt, je gedachten stokken.

Hier kan KI dienen als inspiratiebron. Je kunt ofwel een interessant onderwerp onderzoeken en de tekst gebruiken, of – en dit is bijzonder spannend – je eigen gedachten in gebarentaal vastleggen voor een webcam.

De video dient dan als basis voor transcriptie, waarbij opnieuw de fonetische methode wordt gebruikt (zie punt 1). Degenen met een sterke verbeeldingskracht kunnen zelfs afzien van video-opname.

De Toekomst: Gebarentaal Direct Herkennen?

Een blik op de toekomst: Zou het niet fantastisch zijn als KI-modellen gebarentaal direct uit video's of livestreams konden vertalen?

Ik heb deze wens al bij OpenAI ingediend. Ze waren enthousiast en hebben het idee doorgestuurd naar hun feedbackteam.

Maar het zal waarschijnlijk nog jaren duren voordat het marktrijp is.

Welke KI-modellen zijn Geschikt?

Voor dove mensen beveel ik in het bijzonder Google Gemini aan. Dit model kenmerkt zich door creativiteit en een breed scala aan tekstvariaties.

ChatGPT van OpenAI is ook een optie, maar is meer gespecialiseerd in journalistieke, wetenschappelijke teksten en storytelling.

DeepSeek zou ik eerder afraden, omdat het minder tekstinformatie biedt en er zorgen zijn over gegevensbescherming (gegevensoverdracht naar China).

Conclusie: KI – Een Waardevolle Metgezel

Voor mij is Google Gemini de duidelijke favoriet. Ik gebruik de betaalde Advanced-versie (€21,99) om mij te ondersteunen bij alledaagse taken die verband houden met tekstverwerking en creativiteit.

Ik hoop dat dit inzicht in de mogelijkheden van het gebruik van KI voor dove mensen nuttig en inspirerend was!

Dit artikel is oorspronkelijk in het Duits gepubliceerd. Het is met technische ondersteuning vertaald en vóór publicatie redactioneel nagekeken. Lees het oorspronkelijke artikel (Duits)